Aflevering 29: Marloes Morshuis

Na vier afleveringen op locatie keren we in de 29ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast weer terug op het nest: Kinderboekwinkel Kiekeboek in Haarlem. Daar spreken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) met Marloes Morshuis, die nog maar vier boeken heeft gepubliceerd, maar toch al een heel eigen plek in de jeugdliteratuur heeft veroverd. Na 'Koken voor de keizer', 'Borealis' (beide Lemniscaat 10+) en 'De schaduwen van Radovar' is er nu 'Quotum. Project Z' (beide Lemniscaat 14+), het eerste deel van een tweeluik over hoe de wereld in de nabije toekomst wordt geplaagd door overbevolking en de politieke leiding gruwelijke keuzes moet maken om die in te dammen. Een gesprek over een sinister toekomstvisioen en grote thema's als klimaatverandering, populisme, ontmenselijking en opstaan tegen de macht.

Verwijzingen in deze aflevering
'Borealis' van Marloes Morshuis was in 2019 het geschenkboek van de campagne Nederland Leest Junior. Meer over het sociale puntensysteem in China dat we aanhalen n.a.v. 'De schaduwen van Radovar' lees je hier.

Boekhandels en bibliotheken die onze Getipt-stickers en boekenleggers willen ontvangen, kunnen mailen naar info@degrotevriendelijkepodcast.nl.

Besproken boeken
Notities bij de boekbesprekingen: 'Het jaar dat de bijen kwamen' van Petra Postert werd in 2018 genomineerd voor de Deutsch-Französische Jugendliteraturpreis in plaats van de Deutscher Jugendliteraturpreis, zoals Bas in de uitzending zegt (foutje, bedankt). * Janneke Schotveld was in de derde aflevering van de GVP te gast om over haar sprookjesboek 'De kikkerbilletjes van de koning' te praten, waarin de dappere ridster al voorkwam. * Een informatief filmpje over het werk van illustrator Matthew Forsythe vind je hier.

'Het jaar dat de bijen kwamen'
Petra Poster
Vertaling: Esther Ottens
Ploegsma 10+

'Avonturen van de dappere ridster'
Janneke Schotveld
Illustraties: Milja Praagman
Van Holkema & Warendorf 8+

'Pokko heeft een trommel'
Matthew Forsythe
Vertaling: Marita Vermeulen
De Eenhoorn 4+

Aflevering 28: Charlotte Dematons (m.m.v. Thé Tjong-Khing en Wieteke van Zeil)

Acht jaar hebben we moeten wachten op een nieuw, groot prentenboek van Charlotte Dematons, maar nu is het er: 'alfabet' (Hoogland & Van Klaveren 4+). Aan kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) geeft ze in deze extra lange 28ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast haar allereerste interview over dit tekstloze prentenboek, dat toch volledig over taal gaat. Deze aflevering zou onze eerste live-opname van 2020 worden, maar de coronacrisis gooide roet in het eten. Daarom spreken Bas en Jaap de illustratrice op anderhalve meter afstand in haar atelier. Maar Charlotte regelde tóch publiek: van poppetjes (zie foto hieronder).

Een gesprek over versleten penseeltjes, de lol én de last van gedetailleerd observeren, frietfonteinen en nijlpaarden met Napels gele nagellak, over de S van Sinterklaas en de bladzijde die Charlotte in haar leven omsloeg. Toegift: bij de bespreking van Charlottes Parel nog een nieuwtje over Paul Biegel. Deze opname vond plaats op 27 mei 2020 met technische ondersteuning van Marc Brouwer (tekst gaat verder onder de foto).

Verwijzingen in deze aflevering
In het gesprek komen verschillende vorige boeken van Charlotte Dematons voor. 'Ga je mee?', 'De gele ballon', 'Sinterklaas' (Lemniscaat 4+), 'Holland op zijn mooist' (Leopold 4+) en 'Grimm' (Lemniscaat 6+).

Kunsthistorica en cultuurjournalist van de Volkskrant Wieteke van Zeil én Charlottes voormalige docent van de Gerrit Rietveld Academie, illustrator Thé Tjong-Khing, reflecteren in de uitzending op haar werk.

We kregen veel reacties op onze oproep op sociale media om ervaringen met (het werk van) Charlotte Dematons te delen. Vier mensen laten we aan het woord in deze aflevering: Marijt van Kesteren van Bibliotheek Haarlemmermeer, Jeanine Deckers, mede-initiatiefnemer van de Airport Library op Schiphol, Stefan Bosmans van de Bibliotheek Ham (België) en Mirjam Wolters, die met haar gezin meedeed aan een fotowedstrijd rond 'De gele ballon'.

Aflevering 27: Lydia Rood

We zijn nog niet terug in kinderboekwinkel Kiekeboek in Haarlem, maar namen deze 27ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast op in het huis van onze gast op Marken, waar we de anderhalve-meter-regel goed in acht konden nemen. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) spreken met schrijfster Lydia Rood over haar meest recente (jongeren)roman 'Blauwtje' (Leopold 15+), dat een drieluik vormt met 'Survival' (Leopold 12+) en 'Niemands meisje' (Leopold 14+). De autobiografisch getinte boeken portretteren Liesbeth, een meisje dat worstelt met zichzelf, haar moeder en de buitenwereld. Voor iedere roman heeft Rood een andere vorm gekozen. Een openhartig en aangrijpend gesprek over zoeken naar jezelf, het leven als 'een potje pieren' en over hoe de buitenwereld oordeelt zonder het hele verhaal te kennen.

Verwijzingen in deze aflevering
Lydia's boeken 'Sprong in de leegte' (Leopold 14+) en 'Anansi's web' (Leopold 12+), dat later heruitgegeven is als 'Dans om het zwarte goud', komen verschillende keren in het gesprek terug. Ook haar Kinderboekenweekgeschenk 'Kaloeha Dzong' (CPNB 8+) uit 2007 komt voorbij. Lydia noemt een liedje dat in het boek voorkomt en waar ze altijd om moet huilen: Vincent (Starry Starry Night) van Don McLean (1972). Bas noemt een ander lied, waar de roman mee afsluit: Cornflower Blue van Kate Wolf (1983). Lydia maakte op Spotify een playlist met alle nummers die in 'Blauwtje' voorkomen. De trailer van het boek, waarin je kunt zien hoe Lydia alle hoofdstukken met de hand schreef en in aparte dozen sorteerde (net als Liesbeth), staat verborgen op YouTube, maar mogen luisteraars van de GVP hier bekijken.

In deze aflevering praten we over zelfmoord. Denk je aan zelfdoding? Praat erover, bijvoorbeeld via deze websites/telefoonnummers: 0900-0113 (Nederland) of 1813 (België).

Besproken boeken
Notities bij de boekbesprekingen: Wat is een leporello? Je leest het hier. * In onze zesde aflevering bespraken we een eerder boek van Davide Morosinotto: 'Het mysterieuze horloge van Walker & Dawn' (Fantoom 12+).

'De verhuisdieren'
Pieter van den Heuvel
Gottmer 4+

'Offerkind'
Rob Ruggenberg
Querido 10+

'Twee fonkelrode sterren in de blinkend witte sneeuw'
Davide Morosinotto
Fantoom 12+
Vertaling: Pieter van der Drift en Manon Smits

Aflevering 26: Dichters over corona (m.m.v. Gil Vander Heyden, Kate Schlingemann en Bette Westera)

In deze korte extra aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast bellen kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) met drie van de veertig dichters die in het nieuwe nummer van het kwartaaltijdschrift DICHTER. (Plint, 6+, tekeningen: Leandra du Pau) hun poëtische blik werpen op de coronacrisis. Het hele magazine heeft dit keer als ondertitel 'corona - de wereld staat stil en op zijn kop'.

Kate Schlingemann, ook redactielied van DICHTER., draagt haar gedichten 'Op alles voorbereid' en 'Dichtbij me' voor. Ze liet zich bij het eerste gedicht onder meer inspireren door het lied 'Voor alles' van Wende Snijders, met tekst van Joost Zwagerman. Ze publiceert vaak gedichten in tijdschriften en bloemlezingen, zoals het Friese 'It leafst bin ik in fûgel' (Afûk 9+, tekeningen: Marijke Klompmaker), en schreef de bundel 'Wondermiddel en andere gedichten' (Xanten 9+, tekeningen: Nynke Kuipers).

Bette Westera staat ook met twee gedichten in DICHTER. Ze leest 'Alles dicht' en 'Lang zal ze leven' voor. Drie dagen geleden won Bette samen met illustratrice Sylvia Weve de Woutertje Pieterse Prijs voor de bundel 'Uit elkaar'. In de 21ste aflevering van de GVP spraken we uitgebreid met het duo over dit boek.

De Vlaamse dichteres Gil Van der Heyden sluit de podcast af met 'Dicht'. Gil schrijft kinderboeken en jeugdromans, maar ook veel poëzie. Haar laatste bundels heten 'Liefde zat je als gegoten' (Clavis 14+) en 'Kleine stemmen' (Clavis 8+, tekeningen: André Sollie), waarvoor ze in 2015 een Zilveren Griffel ontving.

Aflevering 25: Jeska Verstegen

Door de overheidsmaatregelen rond de uitbraak van het coronavirus nemen we de 25ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast niet op in kinderboekwinkel Kiekeboek, maar via de online vergaderdienst Zoom. De geluidskwaliteit van deze aflevering is daarom anders dan je van ons gewend bent. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) spreken met illustratrice en schrijfster Jeska Verstegen, over haar autobiografische jeugdromandebuut 'Ik zal je bewaren' (Querido 10+). Het gaat over een familiegeheim, zwijgen over een oorlogstrauma, en over hoe die geschiedenis ook de jeugd van Jeska in de jaren tachtig beïnvloedt.

Verwijzingen in deze aflevering
Jeska noemt in het gesprek haar prentenboek 'Wintervlinders' (De Eenhoorn 4+) als voorbeeld van een boek waarin donkerte en angst al de basis vormden. In onze introductie worden ook haar boeken over prinses Keteltje (Leopold 5+) en de voorleesbundel 'Bofferdje' (Leopold 3+). Verder refereert Jeska aan haar samenwerking met de Israelische schrijver Meir Shalev. Ze illustreerde twee kinderboeken van zijn hand: 'Een zondvloed, een slang, een ark & een mandje. Bijbelverhalen voor kinderen' (Vassallucci 6+) en 'Je schaamt je rot met zo'n vader' (Van Halewyck 5+).

De oma van Jeska Verstegen was een nichtje van uitgever Emanuel Querido, hier lees je meer over zijn werk en leven. Het filmpje van Hesje Jas-Querido (foto rechts), dat Jeska in het nawoord van haar boek noemt, is hier te bekijken.

Besproken boeken
De Instagram-pagina van de Argentijnse illustratrice Ana Sanfelippo is hier te bekijken. Bas verwijst naar een kort interview met de Amerikaanse schrijfster Kate DiCamillo, dat je op YouTube kunt zien. Hier over 'Neem mijn hand' en hier over 'De vloek van de vliegende Olifantes'. Bas en Jaap bespraken het eerdere boek van Lucy Strange lovend. Je kunt hun recensies over 'Het geheim van het Nachtegaalbos' (Gottmer 11+) hier en hier teruglezen.

'Slaap je al?'
Anke Kranendonk
Tekeningen: Ana Sanfelippo
Gottmer 4+

'Onmogelijk blauw'
Kate DiCamillo
Vertaling: Harry Pallemans
Lannoo 14+

'Ons kasteel aan zee'
Lucy Strange
Vertaling: Aleid van Eekelen-Benders
Gottmer 11+

Aflevering 24: Pieter Koolwijk

Na twee opnames buiten de deur zijn we in deze 24ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast weer terug op het nest: kinderboekwinkel Kiekeboek in Haarlem. Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) interviewen dit keer schrijver Pieter Koolwijk. Zijn nieuwste boek 'Gozert' (Lemniscaat 10+, tekeningen: Linde Faas) gaat over Ties en diens beste, onzichtbare vriend Gozert. En over de vragen wie bepaalt wat echt is en wat niet, wat raar en normaal is.

Verwijzingen in deze aflevering
Inmiddels is bekend gemaakt dat de première van de Netflix-serie van 'De brief voor de koning' van Tonke Dragt op 20 maart plaatsvindt in bioscoop Tuschinski in Amsterdam. Bas en Jaap zijn erbij! Er is ook al trailer van de serie te zien. Onze twee afleveringen met Tonke zijn onder dit bericht te beluisteren.

Bas en Jaap bespraken 'Gozert' voor deze opname al op JaapLeest en in Trouw. De recensie van Bas is hier te lezen, die van Jaap hier. Van Pieters andere boeken komt vooral 'Bens boot' (Lemniscaat 8+, tekeningen: Linde Faas) wat uitgebreider aan bod. Pieter noemt op zeker moment het kinderspel 'De vloer is lava'.

Besproken boeken
Bij het bespreken van de boeken noemen Bas en Jaap de Ovidiusbewerking 'Wachten op Apollo' van Lida Dijkstra (Lemniscaat 10+, tekeningen: Martijn van der Linden), die oorspronkelijk in het Fries verscheen als 'Wolken fan wol' (Utjouwerij Bornmeer 10+, yllustraasjes: Hubertus de Jong), en haar 'Verhalen van de vossenbroertjes' (Pimento 9+, tekeningen: Thé Tjong-Khing).

In sneltreinvaart noemt Jaap de zes genomineerden voor de Woutertje Pieterse Prijs, die 9 april wordt uitgereikt. Vijf van de zes boeken waren al een GVP-tip! En drie van de genomineerde makers waren bij ons te gast: Sjoerd Kuyper over zijn roman 'Bizar' en Bette Westera & Sylvia Weve over 'Uit elkaar'.

'Reis naar de maan'
John Hare
Lannoo, 4+

'Het beest met de kracht van tien paarden'
Lida Dijkstra
Tekeningen: Djenné Fila
Luitingh-Sijthoff, 10+

'Flin of de verloren liefde van een eenhoorn'
Henry Lloyd
Tekeningen: Laurens Rawie
Querido, 10+

Aflevering 23, deel 2: Tonke Dragt (m.m.v. Rindert Kromhout en Laura Watkinson)

Tonke Dragt is een van de bekendste en meest gelezen Nederlandse (kinderboeken)schrijvers. Ze schreef zowel over de geschiedenis als over de toekomst. In het eerste deel van aflevering 23, zie de post hieronder, spraken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) vooral met de schrijfster over haar toekomstromans, die recentelijk zijn herdrukt. In het tweede deel gaat het onder meer over de Engelse vertaling van 'De brief voor de koning' (Leopold 10+) en de tv-serie die Netflix naar het boek heeft gemaakt.

Verwijzingen in deze aflevering
Schrijver Rindert Kromhout vertelt over een affaire rond het boekje 'Het verloren paspoort' van Els Pelgrom uit 1982. De hele oplage werd door justitie in beslag genomen, omdat de uitgave teveel op een echt paspoort zou lijken. Deze ‘paspoortaffaire’ is uitgebreid beschreven op de website van het Literatuurmuseum.

Tonke vertelt nog steeds kinderboeken te lezen, zoals 'Winterhuis Hotel' van Ben Guterson (Leopold 10+, vertaling: Imme Dros). Het nieuwe deel heet ‘De geheimen van Winterhuis Hotel’ (Leopold 10+).

Pas in 2013 werd 'De brief voor de koning' door Laura Watkinson in het Engels vertaald als 'The Letter for the King' en uitgegeven bij Pushkin Press. Het boek kreeg lovende besprekingen, onder meer in The Guardian. In een interview van dezelfde krant met Tonke zegt de schrijfster dat ze is geboren als sprookjesverteller.

Vertaalster Laura Watkinson was te gast in de zevende aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast. In die aflevering is Tonke ook even te horen. Laura vertaalde ook 'Geheimen van het Wilde Woud ('The Secrets of the Wild Wood'), 'De Zevensprong' ('The Song of Seven') en 'De goudsmid en de meesterdief' (The Goldsmith and the Master Thief'), dat vroeger 'Verhalen van de tweelingbroers' heette.

‘De torens van februari’ (Leopold 14+), waarvan Tonke zegt dat ze het ‘moest’ schrijven, is een anoniem dagboek, waarin de schrikkeldag een belangrijke rol speelt. Dit jaar (2020) kent weer een schrikkeldag: 29 februari.

Netflix wil nog niet prijs geven wanneer de release van de zesdelige serie 'The Letter for the King' is, maar de verwachting dat hij voor de zomer van 2020 wordt gelanceerd. De Nederlandse regisseur heet Paul Strijbits en de rol van Tiuri wordt gespeeld door de Britse acteur Amir Wilson (links). Over de rest van de cast kun je hier lezen. 'De brief voor de koning' werd eerder verfilmd door regisseur Pieter Verhoeff.

De Facebook Fangroep van Tonke Dragt is hier te vinden.

Aflevering 23, deel 1: Tonke Dragt (m.m.v. Paulien Cornelisse)

Voor schrijfster Tonke Dragt belooft 2020 een bijzonder jaar te worden. Op 12 november wordt ze 90 en in het voorjaar verschijnt een grote, internationale Netflix-serie naar haar klassieker 'De brief voor de koning' (Leopold 10+). Tonke laat zich zelden meer interviewen, maar kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) mochten haar voor de 23ste aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast thuis in Den Haag bezoeken. In twee delen spreken ze met Tonke Dragt over haar leven en oeuvre en, op haar verzoek, met name over haar toekomstromans 'Torenhoog en Mijlenbreed' en 'Ogen van Tijgers' (Leopold 14+). Die laatste titel verscheen in november 2019 in een opgefriste versie, met een nieuw voorwoord en een vers, door Tonke geïllustreerd omslag. 

Verwijzingen in deze aflevering

Interviews & naslagwerken
Tonke vertelt dat ze goede herinneringen heeft aan een eerdere ontmoeting met Bas. Het gaat om een interview in 2005 voor het tijdschrift Libelle dat je hier kunt lezen. We verwijzen naar verschillende overzichten van het werk van Dragt. In 2013 verscheen 'ABC Dragt. De werelden van Tonke Dragt' (Leopold, 8+) waarin Joukje Akveld en Annemarie Terhell haar leven en werk aan de hand van het alfabet in kaart brengen. Bas schreef daar deze recensie over en Jaap vertelde over het boek in dit filmpje. 'Als de sterren zingen' (Leopold 8+) is een bundeling van verhalen, waarvan sommige niet eerder uitgegeven zijn, waarin veel ruimte is voor de verhalen achter de verhalen. Tonke schreef er anekdotes en toelichtingen bij en er staan veel illustraties en collages in.

Het onvoltooide boek & vertalingen
De laatste grote roman die Tonke publiceerde, is 'Aan de andere kant van de deur' (Leopold, 14+). In Trouw verscheen deze recensie van het boek. Tonke vertelt dat ze (vooral in haar hoofd) nog werkt aan het laatste hoofdstuk van het vervolg, 'De weg naar de cel', waarvan ze in elk geval het laatste hoofdstuk hoopt te voltooien, omdat het als losstaand verhaal te lezen is.

De boeken van Tonke Dragt zijn in ruim veertig talen vertaald, van het Albanees en Afrikaans tot Russisch, Chinees en Zweeds. Een lijst van vertalingen vind je hier.

Citaten
Tonke citeert de eerste regel uit het gedicht 'The Tyger' van William Blake uit 1794.

We laten een fragment horen uit het ruwe audiomateriaal voor een animatiefilm die Harrie Geelen in de jaren negentig maakte over schrijven, interviews, regie, design en animatie. Daarvoor interviewde hij een aantal kinderboekenmakers, waaronder Tonke. De film kun je hier bekijken.

Nieuw Babylon is de stad waarin 'Ogen van Tijgers' zich afspeelt. Een stad vol beton, met heel weinig groen. Kunstenaar Constant Nieuwenhuijs bedacht deze stad en gaf toestemming om de naam te gebruiken. In 2016 maakte het Kunstmuseum Den Haag er deze tentoonstelling over.

Cabaretière, schrijfster en columniste Paulien Cornelisse sprak een boodschap voor Tonke in en zegt dat ze 'Ogen van Tijgers' meer dan dertig keer heeft gelezen. In het NRC schreef ze er deze column over.

Tonke vertelt dat ze zich nog graag bezighoudt met haar poppenhuizen. Er staan er twee in haar appartement. Hieronder een foto van een klein poppenhuis, met vooraan de twee piepkleine tijgertjes die we voor haar hadden meegenomen.

WINNAARS BEKEND: De Grote Vriendelijke Prijsvraag 2019!

Maar liefst 110 mensen stuurden hun oplossing in voor De Grote Vriendelijke Prijsvraag 2019. Vrijwel iedereen had het citaat van Annie M.G. Schmidt gevonden: "Alle verhalen eindigen gelukkig als je maar op tijd stopt." Dertig mensen hadden alle vragen goed. Grootste struikelblokken waren vraag 25 en 44. Bij vraag 25 werd gevraagd naar een ontbrekend woord. Dat woord is ‘kilometer’ (en dus niet: klachten, koekjes of kansen). Het is de laatste zin uit het Kinderboekenweekgeschenk van 2019 'Haaientanden', die schrijfster Anna Woltz voorlas in onze septemberaflevering.
Verreweg de meeste foute of blanco antwoorden kwamen binnen bij de cryptische omschrijving in vraag 44: Vissig weefsel met een titel. Het goede antwoord was dichter Kees Spiering, gast in onze special over kinderpoëzie, en dus niet Ingrid en/of Dieter Schubert, zoals veel mensen dachten. Een spiering is een vis, een spier een weefsel en ing. een titel. Alle goede antwoorden vind je onder de vragen hieronder.

De winnaars
In dit filmpje op sociale media trokken Bas en Jaap uit alle inzendingen de winnaars.

Eerste prijs (15 boeken van onze GVP-gasten in 2019): Marinda Venema uit Gasteren!
Tweede prijs (3 boeken van de gasten uit onze Eindejaarspodcast): Ojon van Strijland uit Deventer!
Derde prijs (3 exclusieve Grote Vriendelijke Podcast-mokken): Lotta Hoogman uit Amsterdam, Marloes Landman uit Sneek en Suzanne Sundri Meindersma uit Nijmegen!

De prijsvragen

1. Wie speelt de rol van Tiuri in 'The Letter for the King', de Netflix-serie naar het boek van Tonke Dragt? (eerste letter voornaam)
   Amir Wilson.
2. Zij schreef dit door de GVP getipte boek (eerste letter voornaam):
   Linda Dielemans
   
3. Haar favoriete Nederlandse woord is knuffeltje, vanwege de 'knu'-klank. (eerste letter voornaam)
   Laura Watkinson.
4. Wat is de titel van het boek dat door de Samenwerkende Kinderboekwinkels werd bekroond met de Kinderboekwinkelprijs? (eerste letter)
   'Eiland' van Mark Janssen.
5. Het jongere alter ego van Dolf Verroen in zijn nieuwste boek. (eerste letter voornaam)
   Victor.
6. Een prentenboek van Oliver Jeffers over dit dier, won in 2019 een Zilveren Griffel. (eerste letter)
   'Die Eland is van mij'.
7. Martijn van der Linden maakt veel boeken samen met zijn vrouw. Hoe heet zij? (eerste letter achternaam)
   Maranke Rinck.
8. Cryptische omschrijving van een auteursnaam: Koningshuis in een binnentuin (eerste letter achternaam)
   Marjolijn Hof.
9. In het Kinderboekenweekgeschenk fietst zij rond het IJsselmeer. (eerste letter)
   Atlanta.
10. De oprichtster van deze kinderboekenuitgeverij zou op 26 november 2019 100 jaar zijn geworden. (eerste letter uitgeverij)
    Lemniscaat.
11. De titel van de Woutertje Pieterse Lezing van 2019. (eerste letter)
    Een oefening in ontmoeten.
12. Vul het ontbrekende woord in: 'Wat je moet doen als je over een ......... struikelt'. (eerste letter)
    Nijlpaard.
13. In het door de GVP getipte boek van Paul Verrept maakt dit dier samen met een konijn avonturen mee. (eerste letter)
    Egel.
14. Hoe heet de Friese vertaling van ‘Een huis voor Harry’ van Leo Timmers? (eerste letter)
    'In hûs foar Harry'
15. De GVP tipte dit boek. Wie is de auteur? (eerste letter achternaam):
    Nielsen.
    
16. In welke kinderboekverfilming die in 2020 in de bioscoop gaat draaien, speelt de acteur uit vraag 1 de hoofdrol naast o.a. Colin Firth? (eerste letter Nederlandse titel)
    De geheime tuin.
17. Bij deze schrijfster namen we thuis het In Memoriam voor Peter van Gestel op. (eerste letter voornaam)
    Imme Dros.
18. In welke straat in Haarlem is onze vaste opnamelocatie Kinderboekwinkel Kiekeboek gevestigd? (eerste letter)
    Gierstraat.
19. Annelies Harzing van kinderboekwinkel De Kinderboekentuin in Breda werd Boekverkoper van het Jaar. Hoe heet de stichting die de prijs uitreikt? (eerste letter)
    Stichting Elspeet.
20. De GVP werd in 2019 mogelijk gemaakt door vier subsidiënten: De Versterking, de Gemeente Haarlem en Stichting Lezen. Wie is de vierde? (eerste letter, zonder lidwoord)
    Nederlands Letterenfonds.
21. Volgend jaar start uitgeverij Querido met een serie boeken over LHBTI+-personages. Hoe gaat deze serie heten? (eerste letter)
    Glow.
22. De titel van de Duitse vertaling van ‘Lampje’ van Annet Schaap. (eerste letter)
    'Emilia und der Junge aus dem Meer' (vertaling: Eva Schweikart).
23. Vul het ontbrekende woord in: "Vrijdag 10 juli 13.45. Als je zo ...... bent als ik, kun je een hoop lol hebben." (eerste letter)
    Lelijk (eerste zin uit 'Bizar' van Sjoerd Kuyper).
24. Op welk culturele festijn hoorde Ted van Lieshout dat hij de Boekensleutel had gewonnen? (eerste letter, zonder lidwoord)
    Uitmarkt.
25. Welk woord ontbreekt er in deze laatste zin uit een van de boeken van onze hoofdgasten? "We hebben pas een paar ......... gehad." (eerste letter)
    Kilometer (laatste zin uit 'Haaientanden' van Anna Woltz).
26. Vul het ontbrekende woord in "Daarom houd ik van alle zekerheid van alle ......." (eerste letter)
    Kleuren (uit: 'Kleuren' van Ted van Lieshout)
27. Bart Moeyaert verwijst in zijn lezing bij het winnen van 's werelds belangrijkste oeuvreprijs voor jeugdliteratuur naar deze musical. (eerste letter)
    Into The Woods.
28. De hoofdpersoon uit een Italiaanse young adultroman die opvallende woorden spaart. (eerste letter)
    Gioia uit 'De bijzondere woorden van Gioia' van Enrico Galiano.
29. Deze rapper maakte de Nederlandse vertaling van de raps in een young adultroman van een afro-Amerikaanse auteur. (eerste letter)
    Akwasi voor de YA-roman 'Niet te stoppen' van Angie Thomas. Hij rapte speciaal voor de GVP een stukje.
30. Deze auteur debuteerde op de Kindernacht van de Poëzie 2019 als dichter. (eerste letter achternaam)
    Pim Lammers.
31. In ‘Bizar’ van Sjoerd Kuyper wordt een filosoof opgevoerd. Welke? (eerste letter)
    Shopenhauer.
32. Het boek over deze twee personages beleefde een vijftigste druk in 2019. (eerste letter)
    'Jip en Janneke' van Annie M.G. Schmidt.
33. ‘Een huis voor Harry’ van Leo Timmers werd ter gelegenheid van De Nationale Voorleesdagen in verschillende talen ingesproken. Wie nam de Turkse versie voor haar rekening? (eerste letter achternaam)
    Fidan Ekiz.
34. Vul de drie ontbrekende woorden in dit vers van Joke van Leeuwen in: "Hee daar mijn twee voeten / op de grond / de hartelijke groeten / ... .... ...." (eerste letter laatste woord)
    Van mijn mond.
35. Hoe heet de prijs die Bart Moeyaert afgelopen jaar won, ook wel bekend als ‘de Nobelprijs voor jeugdliteratuur’? (eerste letter zonder lidwoord)
    Astrid Lindgren Memorial Award.
36. Maakte de tekeningen voor deze door de GVP getipte graphic novel. (eerste letter achternaam):
    Isabelle Arsenault.
    
37. Hij schreef een boek over Stans, die in het leger van Napoleon gaat. (eerste letter achternaam, zonder tussenvoegsel)
    Jean Claude Van Rijckeghem.
38. Hoe heet het boek van de dit jaar overleden auteur Rob Ruggenberg dat volgend jaar postuum verschijnt? (eerste letter)
    'Offerkind'
39. Over welke klassieke boekenfiguur verscheen dit jaar een nieuwe integrale vertaling. Tot onze schrik wordt hij in het boek aan een boom opgehangen. (eerste letter)
    'Pinokkio' van Carlo Collodi.
40. Aan welke Franse filmmaker is het prentenboek ‘Mijn wonderlijke oom’ van Yvonne Jagtenberg een ode? (eerste letter achternaam)
    Jacques Tati.
41. Manon Sikkel vindt het lelijke woorden, zegt ze in de Eindejaarspodcast, maar in haar rol als Kinderboekenambassadeur zet ze zich in voor meer diversiteit en ............. in kinderboeken. (eerste letter ontbrekende woord)
    Inclusiviteit.
42. Vul de ontbrekende naam in: “Dit is ...... met zijn oma. ...... is gek op zeemeerminnen.” (eerste letter)
    Julian uit het prentenboek 'Julian is een zeemeermin' van Jessica Love.
43. De GVP werd genomineerd voor een prijs. Welke? (eerste letter)
    Dutch Podcast Awards.
44. Cryptische omschrijving van de achternaam van een schrijver: Vissig weefsel met een titel. (eerste letter)
    (Kees) Spiering.
45. Zij won een Zilveren Penseel voor een boek waarin ze tekende op zelfgemaakte foto's. (eerste letter achternaam)
    Marije Tolman.
46. De GVP nam dit jaar een aflevering op een audiofestival op. Wat is de naam van dit festival? (eerste letter)
    Oorzaken.
47. Sylvia Weve zette een Grote Vriendelijke Parel over een stad op onze virtuele boekenplank. Welke stad? (eerste letter)
    Parijs.
48. Van welk boek is dit de eerste zin: “Toen Edu elf jaar was, kocht hij op de rommelmarkt een oude robot, die hij Bob noemde.” (eerste letter)
    'Torenhoog en mijlenbreed' van Tonke Dragt.

Aflevering 22: De Grote Vriendelijke Eindejaarspodcast 2019 (m.m.v. Yvonne Jagtenberg, Gideon Samson en Manon Sikkel)

Onze laatste aflevering van 2019 is een feestelijke: De Grote Vriendelijke Eindejaarspodcast! Semi-live vanuit café Cleeff in Haarlem, waar vijftig kinderboekenliefhebbers zich hebben verzameld, blikken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) terug op de belangrijkste gebeurtenissen op kinderboekengebied. Dat doen ze samen met drie auteurs die een bijzonder jaar achter de rug hebben. Gideon Samson won met zijn boek 'Zeb.' (Leopold 9+, tekeningen: Joren Joshua) de Gouden Griffel én de Nienke van Hichtumprijs, Yvonne Jagtenberg kreeg voor haar prentenboek 'Mijn wonderlijke oom' (Rubinstein 4+) het Gouden Penseel en Manon Sikkel, bekend van series als IzzyLove (Luitingh-Sijthoff 10+) en Elvis Watt (Luitingh-Sijthoff 8+, tekeningen: Annet Schaap), werd in april voor de periode van twee jaar geïnstalleerd als nieuwe Kinderboekenambassadeur.

Het Grote Vriendelijke Jaaroverzicht 2019
Bas en Jaap nemen met het drietal een selectie van het kinderboekennieuws van 2019 door, dat in drie journaals wordt voorgelezen door radiopresentator Bert Kranenbarg (elke werkdag tussen 16-18u te beluisteren in 'Bert op 5' op NPO Radio 5). Onderaan deze notities vind je een overzicht van de geluidsfragmenten die we hebben gebruikt voor dit jaaroverzicht.

Yentl en de Boer
Op twee derde van de podcast laten we het lied 'Alles wat je leest, daar ben je geweest' van Yentl en de Boer horen, dat het duo speciaal schreef voor het Kinderboekenbal 2019. Vanaf oktober 2020 staan de twee weer in de Nederlandse theaters met hun nieuwe muzikale cabaretvoorstelling 'Lacrimosa'. Kaarten zijn nu al te koop via hun website.

Verwijzingen in deze aflevering
Aan het begin van de aflevering beschrijven we hoe we in café Cleeff het eerste volle GVP-jaar zichtbaar hebben gemaakt: al onze tips van dit jaar staan in de ruimte en er is een kerstboompje met alle covers van de boeken van onze hoofdgasten van dit jaar. Klik op de foto rechts (rechter muisknop/afbeelding bekijken) om het boompje van beter te bekijken.

De Nationale Voorleesdagen
We bespreken de Prentenboek TopTien 2020, die is hier te vinden, net als meer informatie over het Prentenboek van het Jaar: 'Moppereend' van de Britse Joyce Dunbar en de Tsjech Petr Horáček (Lemniscaat 4+).

Kinderboekenambassadeur & diversiteit
Meer informatie over de positie van Kinderboekenambassadeur vind je op de bijbehorende website. Manon Sikkel maakt zich in haar ambtstermijn van twee jaar sterk voor meer diversiteit en inclusiviteit in de kinderliteratuur. Ze refereert aan een interview dat ze gaf aan Langs de Lijn en Omstreken, waarin ze zich uitsprak tegen Jip en Janneke. Bas noemt het boek 'Verkocht' (Querido 10+, tekeningen: Philip Hopman) van Hans Hagen als voorbeeld van een boek van een Nederlandse auteur over een kind met een andere culturele achtergrond. Hij haalt ook het project De Schoolschrijver aan. Manon leest een stukje voor uit haar boek 'Geheim agent Oma' (Luitingh-Sijthoff 10+, tekeningen: Katrien Holland).

Annie M.G. Schmidtlezing
We maken bekend dat Koos Meinderts op 13 mei 2020 de Annie M.G. Schmidtlezing gaat houden. De titel van zijn voordracht is: 'Het land waar grote mensen wonen'. Kaartjes zijn vanaf nu te koop via de website van het Kinderboekenmuseum in Den Haag, waar de lezing ook zal plaatsvinden. De GVP zal, net als vorig jaar, de lezing naderhand aanbieden als podcast. De tekst van de lezing die Gideon Samson in 2014 gaf, onder de titel 'Messen en scharen zijn kindergevaren', is hier terug te lezen.

Enid Blyton
Een uitgebreider bericht over de rel rond De Vijf-auteur Enid Blyton lees je in de Volkskrant. Yvonne noemt de Claudia-serie van Cok Grashoff. Jaap meldt dat er nog niet zo lang geleden een nieuwe uitgave van 'Pippi Langkous' van Astrid Lindgren verscheen, waarin het racistische n-woord in overleg met haar dochter is verwijderd.

Griffels & Penselen
De uitreiking van de Zilveren Griffels en Penselen gebeurde dit jaar op scholen door het land heen, waar de winnaars werden overvallen. Op de website van Stichting CPNB vind je alle bekroonde boeken en het juryrapport. Yvonne leest een stukje voor uit 'Mijn wonderlijke oom' (Rubinstein 4+), dat is gebaseerd op de film 'Mon oncle' van Jacques Tati. Op Dailymotion is de hele film te zien.

Rob Ruggenberg
Bas typeert de overleden schrijver Rob Ruggenberg aan de hand van zijn boeken 'Haaieneiland' (Querido 12+) en 'Offerkind' (Querido 12+), dat in het voorjaar verschijnt. De auteur stond erom bekend dat hij bij zijn boeken uitgebreide websites maakte met alle achtergrondinformatie. Doorklikken kan vanaf zijn eigen website. Bas vertelt over de lange reis naar het eilandje Takapoto in de Stille Zuidzee en waar deze mooie foto werd gemaakt:

Kinderboekenweek & Kinderboekenbal
Het volledige interview met Tosca Menten over het nieuws dat er geen kinderen meer welkom zijn op het Kinderboekenbal, is hier te beluisteren. De quote van Charlotte Dematons in ons journaal komt uit dit artikel in Trouw. En op deze site vind je alles over de Kinderboekenweek 2020. Gideon leest in de uitzending een stuk voor uit 'Zeb.', dat de Gouden Griffel 2019 won. Bas refereert aan het interview dat hij in Trouw publiceerde, voorafgaand aan de Kinderboekenweek.

Tommy Wieringa
Het hele fragment van Pauw, waarin Tommy Wieringa zijn mening geeft over kinderboeken in het algemeen en 'De Gorgels' van Jochem Myjer in het bijzonder is hier terug te zien. De column van Peter Buwalda waaraan we refereren is hier te lezen.

Parels
Wat de beste boeken van dit jaar waren volgens onze gasten? Je vindt hun tips op onze Parelplank.

Prijsvraag
Nog even geduld: aan het begin van de kerstvakantie verschijnt op deze website De Grote Vriendelijke Prijsvraag.

Fragmenten
In het Grote Vriendelijke Jaaroverzicht maakten we gebruik van fragmenten van:

- CPNB / Dafne Holtland
- De Taalstaat
- Nieuws en Co
- Omroep West
- Pauw
- Het Jeugdjournaal
- Waterstones
- Het Mooie Kinderboekenfestival