Aflevering 19: Joke van Leeuwen en Kees Spiering (Kindernacht van de Poëzie)

Grote Vriendelijke Poëzie in De Grote Vriendelijke Podcast! Na afloop van de Kindernacht van de Poëzie op 28 september 2019, spreken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) in een schemerige kleedkamer van TivoliVredenburg in Utrecht met dichters Joke van Leeuwen en Kees Spiering. Het gesprek gaat over hun recente bundels 'Hee daar mijn twee voeten' (Querido 8+) en 'Jij begint' (Luitingh-Sijthoff 12+, tekeningen: Alette Straathof), over hoe een gedicht ontstaat, hoe belangrijk vorm en taalspel zijn en ook over de stand van de kinderpoëzie in Nederland en Vlaanderen. Voor de bundel van Kees Spiering kun je een kortingsbon downloaden in het bericht hieronder.

Verwijzingen in deze aflevering
De afgelopen vijftien jaar verscheen er regelmatig poëzie van Kees Spiering op de producten van uitgeverij PLINT. De recensie van 'Hee daar mijn twee voeten' van Janita Monna uit Trouw is hier terug te lezen. De eerdere bundel van Joke die ter sprake komt heet 'OZO Heppiejer' (Querido 6+). Het tijdschrift 'Dichter' komt een paar keer in het gesprek voorbij. Hier kun je een abonnement nemen of losse nummers kopen.

Het kritische artikel van NRC-recensent Thomas de Veen over de staat van de kinderpoëzie is hier te vinden. Een reactie van Ted van Lieshout op dit artikel staat op diens weblog. Dit jaar volgde nog een recensie waarin De Veen over kinderpoëzie schreef. Joke noemt Jaap Robben, wiens eerste dichtbundel haar opviel. Op de Kindernacht debuteerde ook Pim Lammers als dichter. Bas noemt de bundel poëziecolumns 'Poezie hardop' van Hans en Monique Hagen (Querido 12+).

De GVP trakteert: korting op 12 kinderboeken!

Hoera! De Grote Vriendelijke Podcast bestaat een jaar én het is (bijna) Kinderboekenweek in Nederland. Daarom geven we, in samenwerking met uitgeverijen en boekwinkels, korting op maar liefst twaalf kinderboeken die we in onze afleveringen tot nu toe hebben getipt! De bonnen zijn geldig in Nederlandse en Vlaamse boekwinkels van 2 oktober t/m 2 november 2019, niet in combinatie met andere acties. Download hier de kortingsbonnen, print en knip ze uit en breng een bezoek aan je favoriete boekhandel! Heel fijn als je deze actie bekendheid wilt geven op sociale media!

Aflevering 18: Anna Woltz (m.m.v. Shadi Doostdar)

Het is (bijna) Kinderboekenweek (2 t/m 13 oktober) in Nederland! En dus schuift Anna Woltz, auteur van het Kinderboekenweekgeschenk 'Haaientanden' (CPNB 9+, tekeningen: Maartje Kuiper), aan bij kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw). Ze spraken over de uitdaging om een echt Woltz-avontuur in maximaal 95 bladzijden te vertellen, over haar eigenzinnige personages, hun bijzondere namen, over 'meet-cute' en de barre fietstocht rond het IJsselmeer, die Anna maakte ter voorbereiding op het boek (hieronder zie je haar op de Afsluitdijk).

Verwijzingen in deze aflevering
De Kinderboekenweek 2019 gaat onder het motto 'Reis mee!' over vervoer. Anna bezoekt de komende tijd veel boekhandels, bibliotheken en scholen, haar agenda vind je op de website van de Kinderboekenweek. Recent verscheen van haar hand ook het prentenboek 'Naar de wolven' met tekeningen van Ingrid & Dieter Schubert (Querido 4+) - hoofdpersoon Benjamin is vernoemd naar haar eigen zoon. Verder komen in het gesprek haar boeken 'Onweer/Tien dagen in een gestolen auto', 'Gips', 'Mijn bijzonder rare week met Tess' en 'Alaska' (alle Querido 9+) voorbij. Shadi Doostdar, uitgeefster van de Britse imprint Rock the Boat, verraste Anna met een boodschap over 'Alaska', het boek dat in 2020 zal verschijnen in Engelse vertaling van Laura Watkinson. Het superkorte interviewtje van Bas met Anna in Margriet, over Anna's American Dream, vind je hier.

!! De kortingsactie die we in deze aflevering aankondigen, staat in een apart bericht hierboven !!

Besproken boeken

'Brons. Over glimmende schatten in mistige moerassen'
Linda Dielemans
Tekeningen: Sanne te Loo
Fontaine, 10+

'Homme en het noodgeval'
Annejan Mieras
Tekeningen: Linde Faas
Lemniscaat 8+

'Jane, de vos & ik'
Fanny Britt
Tekeningen: Isabelle Arsenault
Vertaling: Studio Peter de Raaf/Arend Jan van Oudheusden.
Querido 12+

Aflevering 17: Ted van Lieshout (m.m.v. Cathy Spierenburg en Marlies Visser)

Tijdens de Uitmarkt in Amsterdam, de nationale opening van het culturele seizoen, namen kinderboekrecensenten Bas Maliepaard (Trouw) en Jaap Friso (JaapLeest.nl) in VondelCS de 17e aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast op met schrijver, dichter, tekenaar en grafisch vormgever Ted van Lieshout. Aanleiding was zijn nieuwe boek 'Kleuren' (Leopold 9+), maar de live opname met publiek erbij begon feestelijk met een grote verrassing voor Ted: de voorzitters van de Griffel- en Penseeljury, respectievelijk Cathy Spierenburg en Marlies Visser, maakten bekend dat hij de Boekensleutel krijgt voor zijn experimentele dichtbundel 'Ze gaan er met je neus vandoor' (Leopold 10+). De uitreiking is op het Kinderboekenbal op 1 oktober 2019, maar nu waren er vast bloemen en taart. Het persbericht van Stichting CPNB en het juryrapport zijn hier te lezen. Vanwege deze speciale bekendmaking kwamen de boekentips van Jaap en Bas te vervallen.

Boekensleutel?
De Boekensleutel is een zeldzame prijs, die sinds 1979 onregelmatig wordt uitgereikt op voordracht van zowel de Griffel- als Penseeljury aan een uitzonderlijk kinderboek dat uitblinkt in zowel tekst als vormgeving en/of illustraties. De prijs is in de veertig jaar dat hij bestaat pas acht keer eerder uitgereikt. De enige Nederlander die de prijs ooit kreeg was Miep Diekmann in 1981 voor 'Ik heb geen naam, uit een dagboek van een vijftienjarige' (Leopold). 'Ze gaan er met je neus vandoor' ontving eerder dit jaar al De Grote Poëzieprijs Jongerenjury 2019.

Verwijzingen in deze aflevering
'Ze gaan er met je neus vandoor' ontstond uit een tekst die Ted schreef voor zijn boek 'Driedelig paard' (Leopold 9+), maar dat uiteindelijk niet in dat boek terechtkwam. De recensies die Bas en Jaap eerder schreven over het boek zijn hier en hier te lezen.
Voor het boek 'Kleuren' liet Ted zich inspireren door 'Het geheime leven van kleuren' van Kassia St Clair (Meulenhoff, volwassenen). Zijn boek opent met het titelloze gedicht 'De zon is door de stad gezakt', dat eerder verscheen in zijn bundel 'Een lichtblauw kleurpotlood en een hollend huis' (Leopold 8+).
Tijdens het gesprek haalt Ted de illustrator Ludwig Volbeda aan, die aanwezig was in het publiek. Met hem maakte hij het prentenboek 'De vogels' (Leopold 4+). De prentenboekenserie over Boer Boris maakt Ted samen met illustrator Philip Hopman, die eerder te gast was in De Grote Vriendelijke Podcast. Die aflevering kun je hier terugluisteren. 'Boer Boris. Een paard voor Sinterklaas' verschijnt vermoedelijk in oktober bij Gottmer.

Aflevering 16: Martijn van der Linden (m.m.v. Maranke Rinck en Edward van de Vendel)

Met schalen zoete en zoute popcorn op tafel spraken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) in deze zestiende aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast met illustrator Martijn van der Linden over 'Bob Popcorn', dat hij samen met zijn vrouw Maranke Rinck (tekst) heeft gemaakt. Maar we spraken vooral ook over Martijns tekeningen in 'Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt', de dichtbundel van Edward van de Vendel, die we al tipten in aflevering 12 van de GVP.

Verwijzingen in deze aflevering
Bij het bespreken van 'De bijzondere woorden van Gioia' noemt Bas de Italiaanse auteur Christian Frascella, maar niet de boeken die hij schreef. Dat zijn 'Ik ben de sterkste', 'Zeven kleine criminelen' en 'De woedeuitbarsting van Beth' (Moon 15+). Het boek van Edward van de Vendel en Martijn dat in dezelfde gevarieerde stijl is geïllustreerd heet 'Stem op de okapi' (Querido 9+). De schutbladen uit 'Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt', zien er zo uit:

De prentenboeken gebaseerd op spelletjes, die Martijn samen met zijn vrouw Maranke Rinck maakte, heten: 'Memorykonijn', 'Tangramkat' (Gouden Penseel & Zilveren Griffel) en 'Knikkeruil' (Prentenboek van de Kinderboekenweek 2017) (Lemniscaat 4+).
Bij het bespreken van zijn Parel, 'Meneer Tijger wordt wild' van Peter Brown (Gottmer 4+), die dat boek hier zelf introduceert, noemt Martijn een nog onvertaald prentenboek van deze illustrator: 'My Teacher is a Monster (No, I am not)'. Het boek wordt op YouTube voorgelezen door Ryan and Graig.

! Op zondag 25 augustus 2019 nemen Bas en Jaap live een aflevering van de GVP op tijdens de Uitmarkt. Gratis toegankelijk, vanaf 14:00u in VondelCS in Amsterdam. Gast: Ted van Lieshout. Aanmelden is niet nodig, maar wel leuk: dat kan via Facebook !

Besproken boeken

'Overdag is hij een krokodil'
Giovanna Zoboli & Mariachiara Di Giorgio
Flamingo, 4+

'De bijzondere woorden van Gioia'
Enrico Galiano
Vertaling: Ada Duker & Henrieke Herber
Luitingh-Sijthoff, 15+

'De Veger. Het verhaal van een meisje en haar monster'
Jonathan Auxier
Vertaling: Esther Ottens
Billy Bones, 9+

Aflevering 15: Vakantieboeken

Zomervakantie! Kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) togen met technicus Marc Brouwer naar strandpaviljoen Parnassia aan Zee om vijf mooie boeken voor in de vakantiekoffer te bespreken.

Verwijzingen in deze aflevering
In de uitzending laten we een fragment horen uit de trailer van de film 'Mijn bijzonder rare week met Tess', naar het boek van Anna Woltz. De hele trailer is hier terug te zien. De film draait deze zomer in de bioscoop. Ook hoor je de eerste zinnen van 'Le avventure di Pinocchio. Storia di un burattino' van Carlo Collodi, voorgelezen door Daniele Fior. Meer horen? Klik hier voor de audio op YouTube. Tot slot laten we de Ierse schrijfster Sarah Crossan kort aan het woord over het schrijven van versromans. Dat fragment komt uit dit filmpje.

Jaap verwijst bij de bespreking van 'Julian is een zeemeermin' naar 'Het lammetje dat een varken is' van Pim Lammers (De Eenhoorn 3+). Ook refereert hij aan dit artikel in de Volkskrant over 'mermaiding'. Beelden van de Coney Island Mermaid Parade 2019 zijn hier terug te zien. En hier lees je meer over de casting van de zwarte actrice Halle Bailey als Ariel in de live action versie van Disney's De Kleine Zeemeermin. Op de website van illustrator Jessica Love zijn ook enkele Julian-beelden te zien die niet in het boek terechtkwamen. Bas noemt bij de bespreking van 'Toffee' de versromans 'Aan de rivier', 'De roep van de wolf' en 'Cold skin' van Steven Herrick (Lemniscaat 12+).

Besproken boeken

'Onweer en Tien dagen in een gestolen auto' (omnibus)
Anna Woltz
Querido 10+

'Julian is een zeemeermin'
Jessica Love
Vertaling: Loes Randazzo
Randazzo, 4+

'IJzerkop'
Jean-Claude van Rijckeghem
Querido, 14+

'De avonturen van Pinokkio'
Carlo Collodi
Vertaling: Pietha de Voogd
Tekeningen: Sjaak Rood
Novecento, 8+

'Toffee'
Sarah Crossan
Vertaling: Sabine Mutsaers
Kluitman, 14+

Aflevering 14: lezing Bart Moeyaert bij Astrid Lindgren Memorial Award

27 mei 2019 nam de Vlaamse schrijver Bart Moeyaert in Stockholm de Astrid Lindgren Memorial Award in ontvangst, uit handen van kroonprinses Victoria van Zweden. Tijdens de Award-week hield hij de lezing 'Min. van Ond. en Jeug.', in het Engels. Speciaal voor De Grote Vriendelijke Podcast sprak Bart deze lezing in het Nederlands in, op zijn hotelkamer in Haarlem, vlak voor het Grote Vriendelijke Midzomeravondgesprek met hem (zie aflevering 13).

Verwijzingen in deze aflevering
Hieronder vind je foto's van Bart en zijn zes broers, zijn ouders en het poppetje dat hij in het museum van het Voortrekkermonument in Pretoria, Zuid-Afrika zag liggen. Bart verwijst in de lezing naar dit liedje uit de musical 'Into The Woods' en naar de televisieserie 'Samen op het eiland Zeekraai', naar het gelijknamige boek van Astrid Lindgren. Het essay van Bas Heijne dat hij noemt heet 'Echt zien, literatuur in het mediatijdperk'. Het interview uit De Standaard met Ilja Trojanov is niet online te vinden. De uitspraken van Bart over leerkrachten, die stof deden opwaaien, komen uit dit interview in De Standaard.

Aflevering 13: Bart Moeyaert (m.m.v. Jan Moeyaert, Ellen Deckwitz en Wolf Erlbruch)

Het extra lange Grote Vriendelijke Midzomeravondgesprek met Bart Moeyaert, winnaar van de Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA, € 480.000), semi-live vanuit café Cleeff in Haarlem! In aanwezigheid van veertig mensen publiek spraken kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) met de laureaat over zijn internationale oeuvreprijs, zijn leven en werk. Het was een avond vol verrassingen: broer Jan Moeyaert, dichter Ellen Deckwitz en illustrator en ALMA-winnaar van 2017 Wolf Erlbruch spraken Bart via de telefoon toe. En we mochten Bart de Zilveren Griffel uitreiken die hij twee dagen ervoor toegekend had gekregen voor zijn nieuwste boek 'Tegenwoordig heet iedereen Sorry' (Querido 12+). Het was een feest en dat is hopelijk terug te horen aan deze registratie!

Verwijzingen in deze aflevering
Het telefoongesprek tussen de jury van de ALMA en Bart is naast nog veel meer leuke filmpjes terug te vinden op de website van de Astrid Lindgren Memorial Award. Bart leest in de uitzending voor uit 'Broere' (Querido 12+).

De uitspraken van Bart over leerkrachten, die stof deden opwaaien, komen uit dit interview in De Standaard.

Het gedicht 'Siberië' dat Bart voordraagt komt uit de bundel 'Verzamel de liefde' (Querido). Het boek over leren genieten van poëzie, van Ellen Deckwitz, heet 'Olijven moet je leren lezen' (Atlas | Contact).

Rechts zie je het koekblik dat Bart heeft laten maken bij zijn fictieve soap 'Hier bij ons' uit 'Tegenwoordig heet iedereen Sorry'. De tune van de soap is hier terug te luisteren. De Zuid-Koreaanse illustrator die de cover van het boek maakte heet Jang Myeong Uk. En dit is zijn Instagram-account.

We mochten Bart de Zilveren Griffel uitreiken voor 'Tegenwoordig heet iedereen Sorry'. Het juryrapport vind je hier. Op dinsdagavond 1 oktober 2019 wordt tijdens het Kinderboekenbal bekendgemaakt wie de Gouden Griffel wint - Bart maakt kans.

De lezing die Bart Moeyaert hield in de Award-week in Zweden heet 'Min. van Ond. en Jeug.' en is spoedig te beluisteren als aflevering 14 van de GVP. De highlights van de Award-ceremonie zijn hier te bekijken. Er staat ook een video online van de lezing in het Engels.
Barts nieuwe dichtbundel 'Helium' verschijnt 8 oktober 2019 bij Querido.

Aflevering 12: Enne Koens

Ze schreef een boek over een meisjesvriendschap met een scherp randje, dat zich afspeelt in een Vinex-wijk. In de twaalfde aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast vertelt schrijfster Enne Koens aan kinderboekrecensenten Jaap Friso (JaapLeest.nl) en Bas Maliepaard (Trouw) over haar inspiratiebronnen voor 'Die zomer met Jente' (Luitingh-Sijthoff 10+, tekeningen: Maartje Kuiper, verkrijgbaar vanaf 17 juni). Wat voor vriendschappen had en heeft Enne zelf? En waarom is een nieuwbouwwijk zo'n geschikt decor voor een verhaal?

Verwijzingen in deze aflevering
Bij het boeken bespreken laten we een fragment horen uit het optreden van Edward van de Vendel tijdens de Nacht van de Poëzie 2016. De hele voordracht is te zien op YouTube. Illustrator Martijn van der Linden, met wie hij eerder 'Stem op de okapi' (Querido 9+) maakte, is te gast in de juli-aflevering van de GVP.

'Die zomer met Jente' wordt 22 juni 2019 gepresenteerd in de enige oude boerderij die nog overeind staat in nieuwbouwwijk Leidsche Rijn, Utrecht: De Vrijstaat. De titel van Enne's vorige boek, dat een aantal keer aan bod komt, is 'Ik ben Vincent en ik ben niet bang' (Luitingh-Sijthoff 10+). De oprukkende stad, die oude huizen verdrukt, deed Bas denken aan het klassieke prentenboek 'Het huisje dat verhuisde' van Virginia Lee Burton (Lemniscaat 4+). In het gesprek komt ook 'Zwarte zwaan' van Gideon Samson (Leopold 12+) voorbij. Het citaat van Pjotr van Lenteren - 'Enne Koens doet de grootmeesters even vergeten' - komt uit deze recensie uit De Volkskrant. Enne Koens treedt op tijdens Het Mooie Kinderboekenfestival, op 16 juni in Den Bosch en 23 juni in Hoogeveen. Kaarten zijn te bestellen via kinderboekenfestival.nl. Stemmen op de GVP bij de Dutch Podcast Awards kan nog t/m 4 juni 2019 op podcastawards.nl (vergeet niet onderaan je naam en e-mailadres in te vullen en op de link in het bevestigingsmailtje te klikken).

Besproken boeken

‘Adres Onbekend’
Susin Nielsen
Vertaling: Lydia Meeder en Barbara Zuurbier
Lemniscaat, 12+

‘Björn en de wijde wereld’
Delphine Perret
Vertaling: Edward van de Vendel
Davidsfonds/Infodok, 6+
Verschijnt 4 juni 2019

‘Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt’
Edward van de Vendel
Tekeningen: Martijn van der Linden
Querido, 9+

Aflevering 11: Annie M.G. Schmidt-lezing Marjolijn Hof

In samenwerking met het Kinderboekenmuseum in Den Haag en IBBY Nederland brengt De Grote Vriendelijke Podcast je de 20ste Annie M.G. Schmidtlezing: 'Een noodzakelijk kwaad?' van Marjolijn Hof. De lezing is een begrip in de wereld van het kinderboek. Al sinds 2000 geeft een bekende jeugdauteur jaarlijks zijn of haar visie op de staat van de jeugdliteratuur. En zoals kinderboekrecensenten Bas Maliepaard (Trouw) en Jaap Friso (JaapLeest.nl) in hun inleiding vertellen: die verhalen bieden vaak stof tot nadenken en krijgen soms een staartje.

Verwijzingen in deze aflevering
Bas en Jaap noemen de memorabele lezing van Edward van de Vendel (2006), die uitmondde in de Slash-reeks (Querido), het geruchtmakende betoog van Sjoerd Kuyper (2009) en de lezing van Rindert Kromhout (2017), die leidde tot het aanbieden van een petitie aan de Tweede Kamer over kunst- en cultuuronderwijs. Het interview van Mirjam Noorduijn met Marjolijn Hof uit NRC Handelsblad is hier terug te lezen. In haar lezing noemt Hof een artikel over docent Matijs Lips uit dezelfde krant. Dat is hier alleen voor abonnees terug te lezen. Maar Lips was onlangs ook te gast in de talkshow M van Margriet van der Linden en dat fragment is hier wel vrij toegankelijk. Hof verwijst ook naar een interview met E.B. White in The Paris Review in 1969. Dat stuk is hier (deels) terug te vinden. Op deze website zijn de uitspraken terug te vinden die Marjolijn Hof citeert. In haar hele lezing speelt het boek 'De Ark van mensen, dieren & dingen' (Querido, 1964) een grote rol, een bloemlezing samengesteld door Annie M.G. Schmidt en geïllustreerd door Jenny Dalenoord.

Marjolijn Hof
Voordat Marjolijn Hof zich fulltime aan het schrijven wijdde, werkte ze bijna twintig jaar als jeugdbibliothecaris. In 1999 debuteerde ze met 'De bloem van de buurt' (Jongbloed 7+). Na diverse prenten- en peuterboeken verscheen in 2006 haar eerste jeugdroman, 'Een kleine kans' (Querido 10+), die bekroond werd met de Gouden Griffel, de Gouden Uil Jeugdliteratuurprijs en de Prijs van de Jonge Lezer, en onder de titel 'Patatje Oorlog' werd verfilmd. In 2014 kreeg ze de Woutertje Pieterse Prijs voor 'De regels van drie'. In 2018 verscheen haar recentste boek, 'Lepelsnijder' (Querido 10+), dat we bespraken in de vierde aflevering van de GVP. Foto's lezing: Eveline van Egdom.